Yüksek km’li araç satın almanız gerekiyor çünkü paranız o araca yetiyor ve açıklama kısmında “Rektifiye yapıldı” veya “segman atıldı” diye yazılar görürsünüz ve bunun ne olduğunu basite indirgeyerek yazmak istedim.
Motor bir yanma ile piston hareketini sağlayan ve güç veren bir makinedir. Doğası gereği yanma odasında yüksek sıcaklıklara, soğutma sistemi ile o fazla sıcaklıklardan kurtulmaya, yağ ile sürtünmesini azaltmaya çalışır. Günümüz motorları düzgün bir şekilde eksiksiz bakımları yapılması halinde ve düzgün kullanılması halinde 500bin km’lerden daha fazla kullanılabilir hale geldi. Fakat bu bakımlardan bir veya bir kaçının düzgün yapılmaması, yanlış yapılması veya bunların dışında motorun fabrikadan çıkarken bazı parçalarında problem yaşanmasından dolayı o km’leri göremeyip ustanın tezgahında son bulabiliyor.
Günümüz motorları genel olarak kronik sıkıntılarından kurtulduğunu varsayarsak fabrikadan kaynaklı sorunlardan dolayı motor rektifiyeleri ile sık karşılaşılmamaktadır. Özellikle garanti süreleri boyunca problem yaşanması halinde genellikle büyük ölçekli durumlarda sandık motor takılıp yeni motor ile hayatına devam ediyorlar.
Rektifiye’nin kelime anlamı TDK tarafından Motorun aşınmış silindir, piston, krank mili vb. parçalarının çeşitli işlemler uygulanarak veya değiştirilerek tekrar ilk günkü gibi çalışır hâle getirilmesi şeklindedir. Yarı rektifiye isim tamlaması ise tamamen sanayii ustalarının bir jargonu olup çok fazla parça değiştirilmemesi olarak düşünülebilir fakat neye göre kime göre yarı onu da düşünmek gerekecek. Sonuç olarak rektifiye’nin yarısı, çeyreği olmaz 🙂
Rektifiye işlemi günümüzde LPG’ye uygun olmayan motorların subaplarının değişmesi gibi küçük işlemler de olacağı gibi, suya yağ karışması, motorun susuz kalması yani soğutma suyunun bir şekilde bitmesi gibi problemlerden de olabilir.
Rektifiye yapılmış bir motora sahip olan bir aracı peki alalım mı güvenilir midir diye sorarsanız, rizikonun bir üst paragrafta dediğim gibi skalasının büyük olduğunu düşününce ciddi bir şekilde bakılması gerekmektedir. Subap sorunu gibi bir problem için üst kapak açılıp subaplar değişip belki üst kapakın taşlanması gibi işlemler yapılabilirken, yağ ile suyun karışması veya hararetten dolayı motorun kilitlenmesi gibi problemlerde en büyük motor elemanı olan blokun çatlaması gibi büyük sorunlar da olabilir. Peki aradaki farkı nasıl anlarız derseniz alabileceğiniz fiyatların bir kaç bin lira daha üst olan modelini en azından alıcı gözüyle test edip alabileceğiniz otomobili de test ederken aradaki performans farkını az çok anlayabilirsiniz. Ayrıca tanıdık bir ustanız varsa kompresyon testi yaptırmanız da kontrol açısından kolay testlerden biridir. Tabi araçta rektifiye olmasına rağmen egzozdan duman atma, güçten giderek düşme ve yağ veya su seviyesinde azalma görülüyorsa (kronik yağ yakma problemi olan motorları klasman dışı bırakıyoruz) rektifiyenin düzgün yapılmadığını veya motor bloğunun çatlamış olabileceğini düşündürtmektedir.
O yüzden yüksek km’li otomobil almak zorunda iseniz kaporta boya durumundan çok motora baktırmanız cüzdanınız için daha iyi olacaktır. Kaporta Boya ise şasiye ve motora girmediği sürece problem yaşatacak bir durum olmadığını tekrar hatırlatmak isterim.
Konu başlığındaki son konu olan Segman atma ise motorun belli bir km’den sonra normalden daha fazla yağ yakması sonucu veya kompresyon testinde subap düzgün olmasına rağmen kompresyonun iyi çıkmaması sonucu piston ile piston yatağı arasındaki boşluğu doldurarak yağın egzozdan kaçışını engelleyen yarı esnek elemanın değiştirilmesi olarak anlamlandırılabilir. Rektifiye işlemine göre daha düşük maliyetli olsa da motorun açılması sonucu motorun segman atması yeterli gelmeyebilir. Aynı şekilde ilanlarda “segman atıldı” denilen bir otomobilin günü kurtarmak adına yapılabileceği gibi wankel motorlarda kronik olarak ömrü biten bir eleman olarak her 100bin km’de bir değiştirilmesi motorun ömrü boyunca doğal davranışı olarak düşünülmelidir.
